27 de xan. de 2017

Libros en galego para traballar VALORES - Recomendacións de varios centros do PLAMBE


- A colección Laura e compañía de Baía Edicións.
- A colección Carteira de Valores de Baía Edicións.
- Colección "Contos da igualdade" (Baía edicións)
- Baía edicións ten tamen unha "Colección emocións" (son 9 libros) da que recomendo especialmente o nº3, "As estrelas de cores".
-  Outro título de Baía, da col. "Xiz de cor", o nº 14: "María é maior" de Miguel Vázquez Freire, con ilustracións de Xosé Tomás.
- A colección "Os dereitos do Neno e da Nena". Baía Edicións (10 títulos). Dos que recomendo os nº 3, "O Neno sen Nome" e 10 "Nin Laranxa nin Lila"
- A colección Contos do dereito e do revés, de Manos Unidas editado pola Xunta de Galicia
- Os dereitos da infancia. Xerais.
- "Ti non xogas". Silvestre Gómez Xurxo. (Xerais)
-Cal é a miña cor?. Guilloppé. Xerais.
- Tamén recomendaríavos a colección "O meu mundo", de Xerais (12 títulos en total) con textos de autores ben coñecidos como Agustín Fernández Paz, Pasqual Alapont, Marilar Aleixandre ou Sierra i Fabra.
- Son especial para os meus amigos, Os meus irmás e máis eu, Que serei de maior? de Jordi Sierra i Fabra e Isabel Caruncho. Rodeira ( S. Down) 
- Esta é a miña familia. Pupi e Manuel Cráneo. Everest.
- O homiño de papel F. Alonso Ed. Everest Galicia
-É que podo facer eu? José Campanari. OQO
- "A cousa que máis doe do mundo". Paco Liván. (OQO)
- Unha chea de familias. Neira Cruz. Xerais. (diversidade familias)
- Orellas de bolboreta. Kalandraka (acoso)
- O país dos mandóns.  Paloma Rguez. e Cristina Justo Ed. Kalandraka
-A historia dos bonobos con lentes   Adela Turín Ed. Kalandraka
- O libro dos porcos A. Browne Ed. Kalandraka
- "Nadarín". Leo Lionni (Kalandraka)
- A "Galiña Azul" de Carlos Casares. Galaxía
- "A nena á que non deixaban ser feliz", de M. Ángel Alonso Diz, ilustrado por Luz Beloso, en Nova Galicia Eds.
- "O elefante dunha soa orella".  X. H, Rivadulla Corcón. (Sotelo Blanco)

20 de xan. de 2017

«Científicas e enxeñeiras deben ir ás escolas e ser referentes para as nenas»

A investigadora da UPV Marta Macho quere que se anime ás mulleres para facer carreiras técnicas e alerta do «sexismo» no mundo científico.
A doutora en Matemáticas Marta Macho empapelou o seu despacho na Facultade de Ciencia e Tecnoloxía da UPV con fotos e biografías de científicas. «Hai que visibilizar o seu labor», defende esta investigadora que o pasado mes de decembro recibiu o premio Emakunde de Igualdade pola súa divulgación do papel das mulleres na ciencia e o seu traballo por atraer ás mozas aos estudos científicos. Defende que as investigadoras e enxeñeiras deben actuar como referentes das nenas nas aulas, e pide tamén que se lles anime en casa. «Ás nenas córtanselles moitas ás», lamenta.  Ler maís

14 de xan. de 2017

Libros de Fátima Mernissi


"EL harén político: o profeta e as mulleres" (1987) Edicións do Oriente e do Mediterráneo, e "El velo y la élite masculina" (1987)

No ensaio ,O harén político, estuda o papel das esposas de Mahoma. Mernissi profunda no Corán e  na vida de Mahoma para demostrar que o Profeta tentou axudar ás mulleres e que logo as súas palabras foron manipuladas. O libro foi censurado en Marrocos, do mesmo xeito que "O veo e a elite masculina".

"El poder olividado. Las mujeres ante un islam en cambio" (1995) Editorial Icaria, 2010

Nel recompilou unha serie de artigos escritos nos anos oitenta e principios dos noventa que tentaban responder, desde diferentes ángulos, á pregunta que a obsesionaba por aquel entón: por que os Estados árabes son tan hostís ás mulleres? Por que non as poden ver como forza motriz do progreso? "Non comprendín o misterio da hostilidade estatal cara á muller -afirmou nunha ocasión- ata que estalou a guerra do golfo Pérsico. Foi entón cando se viu claramente que non se trataba dunha guerra contra a feminidade senón dunha guerra contra a democracia."

"El miedo a la  modernidade" (1992) Edicións do Oriente e do Mediterráneo

"Cando os europeos din que o islam non é compatible coa modernidade, a que islam se refíren: ao de quince séculos de experiencias que abarcan desde Indonesia ao Senegal, ao da modernidade do emir do Golfo, ao do chofer do emir ou ao do emigrado palestino que traballa para o emir? Creo que un musulmán sería un estúpido se non utilizase os beneficios que lle reporta a modernidade: o teléfono, o fax, o computador, o coche; Jomeini utilizaba a casete; pero queda un espazo ao que non chega esa modernidade: os dereitos humanos ... "


"Las sultanas olvidadas" (1990)  Muchnik Editores, 1997

As sultanas esquecidas é un libro apaixonante sobre as relacións tormentosas entre as mulleres, o poder polí- tico mundano ; neste caso, claramente diferenciado do poder espiritual, e o esquecemento que as lecturas interesadas da historia depositaron sobre o protagonismo das mulleres árabes. O libro comeza a súa longa e prolixa andaina a partir do asombro que, ao parecer, produciu o que Benazir Bhuto, unha muller, ocupase democraticamente o poder nun estado musulmán.? (María José Guerra, "Mulleres, Poder político e Islam")

"Sueños en el umbral. Memorias dunha nena do harén" (1994) Editorial Península

É a súa única obra narrativa. Nela debulla a súa infancia e mocidade no ámbito limitado e estreito do harén doméstico. Alí as mulleres logran traspasar os seus límites, e non ceden. Tanto a súa nai como a súa avoa quererán que a Fatima lle medren ás que a eleven.

"Por algunha razón, dicía o meu pai, cando Alá creou o mundo separou aos homes das mulleres e colocou un mar entre musulmáns e cristiáns. Existe harmonía cando cada grupo respecta os límites dos demais; a transgresión só causa pena e desdicha. Pero as mulleres soñaban con ela continuamente. A súa obsesión era o mundo do outro lado do limiar. Fantaseaban durante todo o día con pasear por rúas descoñecidas, en tanto que os cristiáns seguían cruzando o mar, traendo consigo a morte e o caos. "[Fragmento]

"El amor en el Islam" (2008) Ed.Aguilar

O amor no Islam reedítase máis de 20 anos despois da súa creación debido en parte ao redescubrimiento dunha das obras que o inspira "O Colar da Pomba" un tratado amoroso escrito por Ibn Hazm no século XI que conseguiu unha importante difusión nos últimos tempos grazas a Internet. Aquí podedes ler o prefacio á moderna edición onde Mernissi reflexiona sobre este revival inesperado.


11 de xan. de 2017

O Cowboy ou Simbad ? Quen vencerá na globalización ?

Discurso da escritora marroquí Fatema Mernissi, Premio Príncipe de Asturias das Letras 2003, durante a cerimonia de entrega dos galardóns, no Teatro Campoamor de Oviedo.

1.- Por que temos medo ao estranxeiro? Porque tememos que nos agreda e nos magoe?. Todos temos medo ao Cowboy porque se un desdichado estranxeiro se achega  ás súas fronteiras, automaticamente saca os seus revólveres. Con todo, non temos medo a Simbad o Mariño porque nos "Contos das mil e unha noites", os Ouççaç (narradores públicos) contaban, no Bagdad do século IX, que a sorte de poder viaxar a illas afastadas e comunicarse cos estranxeiros, dáballe praceres e beneficios. Na civilización do Cowboy o estranxeiro sempre é o inimigo porque o poder e a gloria proceden do control das fronteiras; na de Simbad, con todo, o diálogo co estranxeiro enriquece.

1.1.- Simbad é o contrario dun emigrante. Sempre regresa ao seu punto de partida, que é Bagdad. Nos seus sete viaxes, sae en barca de Bagdad, Tigris abaixo, ata o porto de Basora, desde onde parte, cando o monzón sopra de occidente a oriente, a bordo de navíos, repletos de mercadores árabes ou persas, que sucan o océano Ìndico ata os portos das illas de Malaisia, Indonesia e China. Simbad, e os mercadores que lograban sobrevivir aos naufraxios, permanecían nos portos asiáticos seis ou oito meses, esperando a estación na que o monzón fose favorable e soprase do leste cara ao oeste. Pero Simbad non era unha mera ficción, representaba a unha clase de mercadores de Bagdad que obtiña riqueza e pracer das viaxes e da comunicación co estranxeiro:

1.1.1.- Proba diso é que, se consultan un dicionario francés ou inglés, comprobarán que a palabra monzón é de orixe árabe, vén de mawassim (estacións).

1.1.2.- Outra proba é que Simbad representaba a toda unha civilización de viaxeiros-comunicadores e que a islamización de Malaisia, Indonesia e parte de China non se logrou con exércitos, senón fundamentalmente grazas aos mercadores Sufíes que falaban da súa nova relixión: un Islam onde o estranxeiro é o mellor aliado, un Islam Sufi que se resume nas tres postais que lles repartiron:

Postal N°l-Versículo 34 de Surat 41: "Responde á agresividade con bondade".

Postal N°2-Ibn´Arabi: "O ollo é como un espello: o espello é único pero, no ollo do que mira, as imaxes son múltiples".

Postal N°3-Ibn´Arabi: "A miña relixión é o amor" o que significa que se o xefe dime que o Islam é a violencia, está a falar doutra relixión, non da miña.

2.- Pero Coidado! Non identifiquen automaticamente ao Cowboy coa civilización americana e a Simbad coa árabe; do que eu quero falar aquí é do modelo de estranxeiro: quen ten o incrible poder de controlar o noso imaxinario facéndonos percibir ao estranxeiro como un ser maléfico (modelo Cowboy) ou bondadoso (modelo Simbad)? Quero suxerir a hipótese de que o noso modelo de estranxeiro vénnos imposto polos intereses da elite que controla o estado e a súa máquina burocrática; se Simbad representa un heroe no Bagdad do século IX e, concretamente no reinado do Califa Harun er-Rachid, é porque naquel momento o Estado era aínda incipiente e a elite dirixente podía acumular riquezas e poder grazas a un Islam que en esencia era unha estratexia de comunicación.

3.- Pero un século máis tarde, na mesma dinastía Abasida que seguía reinando en Bagdad, aparece un Califa Cowboy: ao-Mu´tadid, que declarou a guerra a Simbad, prohibiu aos Musulmáns o acceso aos especialistas que ensinaban a arte do diálogo e censurou os libros que explicaban as técnicas de comunicación. Por que? Porque o noso Califa Cowboy tiña á súa disposición un formidable Estado cunha burocracia imperial creada polos conselleiros persas. Os califas árabes, que procedían da tradición nómade e ignorábano todo do estado centralizado, atoparan nos Persas a uns campións da enxeñería e a burocracia imperial. Mu´tadid, o noso califa cowboy, dispoñía dunha formidable estrutura policial, reforzada con espías, para vixiar á poboación de Bagdad e dunha temible forza militar para vencer ao estranxeiro. Imos ler xuntos a declaración de guerra do Califa cowboy contra Simbad para poder entender algo moi importante nun planeta condenado á globalización: o desexo de aterrorizar aos estranxeiros nunca é un desexo do pobo senón das mafias que fabrican as armas e confíanllas a espías e policías:

«Durante ese ano 279 da hégira (século X do calendario cristián) decretouse (nudia) nas rúas de Bagdad por orde do Sultán do Islam (sultan ao muslimin) alMu´tadid que a partir dese momento quedaba prohibido aos narradores públicos (quççaç), portavoces das seitas (turuqiya) e astrólogos apostarse nas rúas ou falar nas mesquitas. E prohibiuse aos libreiros vender libros de retórica (kalam), filosofía (falsafa) e Jadal (técnicas do diálogo)».
(Fonte : o historiador Ibn Katir no seu libro O principio e o fin (Ao bidaya wa nihaya), volume Il, ano 279. Ibn Katir en 774 da hégira , (Século XIV)

Conclusión: É posible imaxinar, tomando como modelo a Simbad, unha globalización na que o papel dos estados consista en facilitar aos cidadáns o coñecemento das técnicas de comunicación e a arte da navegación e da viaxe; porque Simbad, como xa dixen, é o contrario do emigrante. Sempre regresa a Bagdad. Pero de onde se sacaría o diñeiro para ensinar as técnicas de comunicación aos cidadáns? Bastaría con transferir o diñeiro que os cowboys destinan a fabricar armas para espías, policías e soldados, ás institucións que ensinan a arte do diálogo. Quen vai perder con este cambio? Os cidadáns non, desde logo.

TEXTOS ANEXOS

"Responde ó teu agresor con bondade e verás como o teu peor inimigo se transforma nun amigo".
Corán, versículo 34 da Surat 41 (Fuçilat)

O fulgurante esplendor do Islam desde 622, primeiro ano do calendario musulmán que coincide coa hégira, a emigración do profeta da Meca (a súa cidade natal) para buscar aliados en Medina, explícase máis polo desenvolvemento do Jadal, a arte de dialogar co adversario, que polas conquistas militares. Entre os séculos VII e X, Imáns e sabios escribiron centenares de tratados do Jadal para ensinarlles aos musulmáns a estratexia da comunicación. Isto explica, segundo o filósofo marroquí Taha Abderahman, que a lingua árabe posúa 18 palabras para dicir diálogo (as orixes do diálogo "fi-uçul ao hiwar"). A derrota dos árabes en España debeuse, segundo Ibn Khaldun (1332-1406) , cuxa familia foi expulsada de Andalucía tras a caída de Sevilla en 1248, a que deixaran de ensinar a arte do diálogo aos seus descendentes.

Relanzarán o Jadal as 140 televisións árabes que emiten vía satélite? Podemos pensar que si, a xulgar pola popularidade de Fayçal ao Qacem, a estrela da o Jazeera que baseou nel o seu talk-show (magazine) "ao-Itijah ao-Mu'akiss" (a opinión contraria).

O espello de Ibn´Arabi

"O espello é único, pero no ollo do observador as imaxes son múltiples"
Ibn´Arabi, do seu libro "A xoias da sabedoría" (Fuçuç ao hikam)

Segundo Ibn´Arabi, a diversidade dos seres humanos reflicte a propia esencia divina (o espello), de aí a necesidade do safar (a viaxe) recomendado polos Sufíes como medio de autoconocimiento. Só nos coñecemos cando nos enfrontamos á diferenza.

Ibn´Arabi é un gran Sufí (místico musulmán) da España Andalusí; naceu en Murcia, en 1185 (ano 560 do calendario musulmán) e morreu en Damasco en 1240.

Resucitará a televisión por satélite o mundo que soñou Ibn´Arabí, un mundo enriquecido polas súas diferenzas e no que as persoas buscan o diálogo cos estranxeiros para coñecerse a si mesmas?

Poema de Ibn´Arabi

"Creo na relixión do amor, vaian onde vaian as súas caravanas. Pois o amor é a miña relixión e a miña fe".

(do "Intérprete dos desexos" (torjomano ao achwaki) escrito en 1202 na Meca)

O soño de Ibn´Arabi, un mundo gobernado polo amor, que incremente o desexo de comunicar e reduza o potencial de violencia, cobra máis forza que nunca grazas á explosión das televisións árabes que emiten vía satélite e que na actualidade ascenden a 140.

Artigo relacionado: Fátima Mernessi ...   - Libros de Fátima Mernissi

10 de xan. de 2017

Citas de Fátima Mernissi


1- «É certo, eu nacín nun harén».
2- «Si, pensei, acababa de atopar a resposta ao meu enigma. A diferenza do home musulmán, que establece a súa dominación por medio do uso do espazo (excluíndo á muller da área pública), o occidental manipula o tempo e a luz. Este último afirma que unha muller é bela só cando aparenta ter catorce anos  ...».
3- «Fixar esa imaxe de nena na iconografía como ideal de beleza condena á muller madura á invisibilidade».
4- «Ao confinar ás mulleres ao status de obxectos simbólicos que sempre serán mirados e percibidos polo outro, a dominación masculina colócaas nun estado de inseguridade constante. Teñen que loitar sen cesar por resultar atractivas, belas e sempre dispoñibles».
5- «A palabra clave é a fronteira e o medo. Occidente ten medo ao islam, os homes teñen medo das mulleres. Contra isto créanse dobres barreiras: o visado na fronteira que separa os do sur dos do norte. E, dentro do Magreb, o espazo público, reservado aos homes, do privado no que se confina ás mulleres á obediencia. (...) O transgresor ha de saltar tres obstáculos á vez: a fronteira do país, a da súa diversidade cultural e a de clase inferior e reprimida.  Cal é a súa proposta? ?É tan parva como simple. No canto de pechar fronteiras, pedir visados, armarse ata os dentes e dar lugar ao nacemento de novos fascismos europeos, bastaría con investir en educación. A educación da muller no mundo árabe revelouse como o método anticonceptivo máis eficaz. Alí onde fracasou a pílula gratuíta, imposta despóticamente en moitos casos e como tal rexeitada, triunfa o control da natalidade baseado na alfabetización e a cultura».
6- «A escala mundial o home musulmán non ten poder. Por iso compra armas, porque nesa situación "feminina" internacional a súa problemática é a do poder».

Artigos Relacionados: Fátima Mernessi  - O Cowboy ou Simbad ? Quen vencerá na globalización ?

A rata feroz

Fatima Mernissi - Proposta para traballar o Día da Paz 2016 nas Escolas Asociadas Unesco da Galiza

Fátima Mernessi
(Fátima ou Fatema Mernissi; Fes, 1940) Escritora marroquí, unha das voces máis relevantes da intelectualidade do mundo árabe e unha autoridade mundial en estudos coránicos. Fátima Mernissi naceu en 1940 nun harén. Pertencía a unha familia acomodada, dona de grandes extensións de terra e fiel ás tradicións.   (Ver Citas) -  (Discurso da Entrega do Premio Principe de Asturias ás Letras 2013)  - Ver libros
A infancia de Mernissi son recordos dun patio cadrado rodeado de columnas de mármore e azulexos e cunha fonte no centro. Catro enormes salóns abríanse a este espazo: o da súa familia, o da avoa paterna, o dos seus tíos e os seus sete primos e, por último, a sala onde os homes comían, escoitaban as noticias na radio, pechaban negocios e xogaban ás cartas. No piso superior habitaban as tías divorciadas e viúvas cos seus fillos. Todas as xanelas abríanse ao patio. Ningunha daba á rúa.
Nesta ampla vivenda pechada ao exterior non había eunucos nin escravos nin belas mulleres reclinadas voluptuosamente: o harén imperial otomán que chegou a Occidente a través da pintura e as películas desapareceu en 1909. No seu lugar quedou o harén doméstico como o que Fátima Mernissi viviu na súa infancia e describiu máis tarde en "Sueños en el Umbral".  "Memorias dunha nena do harén " (1994), foi a súa única obra narrativa e unha das máis aclamadas pola crítica internacional.

Filla e neta de mulleres analfabetas, Fátima Mernissi falou só árabe ata os vinte anos. Decidida a traspasar, entre outras, a barreira do idioma, non só aprendeu varias linguas senón que case nunca escribiu na propia. Ata a guerra do golfo Pérsico, en 1991, escribiu en francés. Desde entón, cun sentido pragmático, falou en inglés.

Mernissi licenciouse en ciencias políticas en Marrocos e proseguiu os seus estudos cunha bolsa na Universidade da Sorbona, en París. Máis tarde, obtivo o doutoramento en socioloxía na Universidade de Brandeis (Estados Unidos) e, de volta ao seu país, pasou a exercer de profesora na Universidade de Mohamed V de Rabat e dedicouse á investigación no Centre Universitaire da Recherche Scientifique da capital marroquí. Tamén nesa cidade dirixía un Taller de Escritura.

Defensora dos dereitos da muller

9 de xan. de 2017

A miña científica favorita


Mi científica favorita” é un proxecto que pretende sinalar a contribución das mulleres á ciencia, así como o de fomentar vocacións científicas entre nenos e nenas por igual.. O resultado será un libro que presentará con diferentes formatos (cómic, debuxo, ilustración, etc.) a vida e obra de mulleres científicas. aquí.